
Isifundiswa Sase-UKZN Sizoba Yingxenye Yohambo Lokuhlola Isimo Solwandle Lomhlaba
Click here for English version
Onguthisha Wezesayensi Yempilo Yasolwandle, i-Marine Biology, eSikoleni SezeSayensi YezeMpilo uDkt David Glassom uyilungu lohambo lwasolwandle lwamasonto amabili oluhanjwa ngesikebhe esibizwa nge-Fleur de Passion nokuyingxenye yohambo lomhlaba olwaziwa nge-Ocean Mapping Expedition.
U-Glassom oqokelela ulwazi mayelana nokusetshenziswa kwemvithi yepulastiki yizinhlanzi ezisencane, ikakhulukazi amathuba okufuduka noma ukuhlaselwa esikhathini sokuguquguquka kwesimo somhlaba.
Uhambo lolu locwaningo, luxhaswe yinhlangano engenzi nzuzo ezinze e-Switzerland i-Fondation Pacifique, lulandela umzila owawuhanjwa owayezungezwa izwe wase-Portugal u-Ferdinand Magellan eminyakeni engama-500 edlule ngenkathi eqala uhambo lokuzungeza umhlaba ngesikebhe. Inhloso yalo ukubukisisa, ukuqonda, ukuklama ibalazwe nokubika ngesimo zezilwandle ngokuqhathanisa nohambo lokuqala lokuzungeza umhlaba, ngaleyo ndlela kuqwashiswa ngezihloko ezibangwa umthelela wesintu kule ndawo, kanye nokukhuthaza ukucabanga ngobudlelwane bethu nezilwandle zomhlaba.
Basuka eThekwini mhla ziyi-14 kuLwezi base behla e-Knysna, u-Glassom wajoyina abanye abayisishiyagalombili bagibela i-Fleur de Passion, isikebhe esingamamitha angama-33 ubude esinezinsika ezimbili kanye nesikebhe esikhulukazi esiphephezela ifulegi yase-Switzerland.
Ohambweni lonke, ukuhlolwa komthelela wabantu ezilwandle uqhutshwa ozakwethu kwezesayensi, abasebenzisa isikebhe njengethuluzi elingajwayelekile kodwa elisebenza ngokuyimpumelelo enkulu ekwenzeni umsebenzi wocwaningo olungakaze lwenziwe mayelana nomsindo kanye nokungcolisa kwamapulastiki kanjalo nokuqapha umthelela wamagesi olwandle," kusho uMnu Samuel Gardaz, oyiphini likamongameli kanye nongomunye wamalungu asungula i-Fondation Pacifique.
Lolu hambo luhlelwe ngokwesekwe yizinhlelo ezintathu zemisebenzi enhlobonhlobo egcizelela ukwabelana ngamava ukuze kulinganiselwe umthelela wabantu olwandle, okungukuthi: olwezesayensi, ezenhlalakahle nezemfundo kanye namasiko. Lezi zihloko ezimbili zokugcina zibandakanya ukufakwa kwabantu abasha ezinhlelweni zesikhashana nezesikhathi eside zokubheka impilo yasolwandle, kanye nakuphrojekthi ebizwa nge-‘Magellan's Mirror', lapho abadwebi bemifanekiso beyingxenye yohambo ukuze badwebe imidwebo ngaphansi kwesihloko sokuhlola izindawo ezintsha, ukuhlwaya ulwazi, kanye nezixhumanisi phakathi kwabantu kanjalo nomhlaba.
Imininingwane ebalulekile yolwazi oluqoqwe ocwaningweni ibalulekile ukukhuthaza ukuqonda kangcono indima yolwandle emjikelezweni yekhabhoni, izinganhle lamanzi olwandle ngaphansi kokucindezelwa ukungcoliswa ngamapulastiki, impilo yamakhorali kanye nemithelela yokungcola komsindo.
Endleleni, abacwaningi bendawo bajoyine lolu hambo lokucwaninga; e-Australia, abacwaningi baseNyuvesi yase-Queensland bahlanganyela isikhathi esiyinyanga ukuze balinganisele imithelela yemvelo ezindaweni ezibandakanya i-Great Barrier Reef.
U-Glassom uzothatha amasampula emvithi yepulastiki bese ebamba noma yiziphi izinhlanzi ezisencane esebenzisa imvithi, alinganisele, ahlonze futhi akale izinhlanzi, aphinde ahlole okuqukethwe emathunjini azo ukuze abone ukuthi azikho na izinhlayiya zamapulastiki. Uzobe esethula imiphumela ayitholile kulo lonke ithimba alichazele ngendlela azisebenzisile ukuze ukuthathwa kwamasampula kuqhubeke kuze kufinyelele eKapa futhi mhlawumbe kudlule nakhona.
'Izinhlanzi ezincane zaziwa ngokukhosela ngaphansi kwemvithi yepulastiki. Ukuguquka kwezinhlobo zezitshalo noma ukuhlaziywa kwezinhlobo sekuvele kuyabonakala njengomphumela wokukhuphuka kwamazinga okushisa olwandle ngenxa yokufudumala komhlaba wonke, futhi ukufuduka kungahle kudalwe ukubakhona kwezindawo zokukhosela eziyimvithi kanye nokudla okuvela emvithini ekhula kumapulastiki," kusho u-Glassom.
Ingxenye yohambo lwaseThekwini nase-Knysna ihlanganisa u-Glassom, abanye bethimba abane, abafundi ababili abasengamathineja kanye nomfundisi wabo nomunye umgibeli. Lapho isikebhe sifika e-Mossel Bay, abanye abafundi abane bazokwamukelwa esikebheni nabayingxenye yephrojekthi ehlanganise i-CapeNature ne-Swiss Embassy, kanjalo nomdwebi wopopayi waseNingizimu Afrika ozobajoyina.
Amagama: Ngu-Christine Cuénod