24 November 2022 Volume :10 Issue :53

Amadoda Aqotho Alwa Nokuhlukumeza Ngokobulili

Amadoda Aqotho Alwa Nokuhlukumeza Ngokobulili
UNks Qhamo Gumede, umsunguli nomqondisi we-Men of Virtue yase-UKZN.Click here for English version

Njengoba kuzoqala i-16 Days of Activism for No Violence Against Women and Children, indikimba yakulo nyaka ethi: "UNITE! Activism to End Violence Against Women and Girls", i-Men of Virtue (i-MOV) yase-UKZN inxuse abasebenzi nabafundi besilisa ukuthi benze isifungo sokulwa nokuhlukumeza ngokobulili.

I-MOV, eyethulwe ngonyaka odlule, ihlose ukulwa nokuhlukumeza ngokobulili, ukubulala abantu besifazane, ukungalingani ngokobulili nenzondo kwabathandana nabanobulili obunjengobabo.

Umsunguli nomqondisi wayo, uNks Qhamo Gumede, uwuMdidiyeli Wezenhlalo ekhempasini I-Howard College nasesiKoleni sobuDokotela nongoti wezokuthuthukiswa kwabafundi ubalule ubunzima bakhe njengomuntu owake wahlukunyezwa ngokobulili nokungalingani emsebenzini. UGumede, owusonhlalakahle ngokomsebenzi, uthi amadoda kube abe sekhaleni lokuqeda umnyombo walesi sihlava. ‘Izindawo ezihlala abafundi zifana nasemphakathini esiphila kuwona, yingakho kwathi uma ngibona kwanda ukuhlukumezeka kwabantu besifazane ngokobulili, nganquma ukuthi ngazise abafundi ngemigomo nemithetho yaseNyuvesi.’

UGumede wengeze ngokuthi amazinga aphezulu okucwaswa kwabafundi abathandana nabantu abanobulili obufana nobabo kwamkhuthaza ukusungula i-MOV. Le nhlangano isebenza ngesiqubulo esithi, “kulula ukwakha izingane ezilungile kunokulungisa amadoda onakele”. UGumede, ongahambi phambili kulo msebenzi, uthi lo mkhankaso uholwa ngabaholi bamadoda abangabasebenzi nabangabafundi ukucija abafundi basezikoleni zamabanga aphezulu nabafundi abenza unyaka wokuqala kuye kufinyelele kwabenza unyaka wokugcina ukuthi kwakhiwe iNyuvesi engenakucwasa ngokobulili.

Ngosizo lwezimali oluncane, uGumede ukwazile ukwenza imikhankaso ehambisana nezinhlelo zePhini likaShansela, uSolwazi Nana Poku zokuthi wonke amakhempasi angakubekezeleli ukucwasa ngokobulili ne-Seminar on the Role of Women in Eradicating GBV and Femicide nesifundo samadoda aqotho i-MOV Pledge.

Ufisa ukuthi kube nehhovisi lokushintsha umqondo ngezobulili e-UKZN elizobambisana neHhovisi lezokuPhepha, amaKolishi amane ase-UKZN, Umnyango Oweseka abafundi, izinhlaka ezelapha abanesandulela-ngculaza nemitholampilo esemakhempasini ukuxazulula izinkinga eziningi ezihaqe abantu besifazane. I-MOV inobudlelwano obuhle neCommission for Gender Equality, i-Ayanda Msweli Foundation, namaphoyisa ne-Student Services Division.

Isekela likaSihlalo we-MOV nelingumfundi owenza iziqu zobudokotela kwezenhlalakahle uMnu Sethenjwa Nduli lithe njengoba lona liwumuntu omnyama othandana nabantu bobulili obufana nobakhe, langena kwi-MOV ukugqugquzela izinsizwa ukuthi zizemukele zinjengoba zinjalo nokuthi zilwe nemibono emibi ngabantu abathandana nabantu abanobulili obufana nobabo.

Njengoba eyisishabasheki samalungelo obulili noMsizi Womdidiyeli Wezenhlalo ezindaweni zabafundi usanda kuya ePresidential Summit on Gender-Based Violence and Femicide ePitoli, ezibheke izinsika eziyisithupha zohlelo i-National Strategic Plan for GBVF. UNduli ubalule ukuthi uMengameli Cyril Ramaphosa ukhuthaza abantu besilisa ukuthi bangene ezinhlelweni ezilwa nokuqeda ukuhlukumezeka ngokobulili. Ufisa ukuthola usizo lwezimali eNyuvesi nakuhulumeni lwemikhankaso ehlukene ye-MOV.

USihlalo we-MOV ne-Student Development Officer yaseKolishi LezoLimo, EzobuNjiniyela neSayensi uMnu Sanele Zuma uphawule wathi: ‘Kuningi okungashintsha emphakathini uma thina madoda singaba nesibindi sokubheka imiqondo nokwenza kwethu ngeqiniso. Lokhu kuzihlola kungasho ukuvuma isiko, imikhuba nezinto esizithola ngoba singabantu besilisa nemiqondo engasile yabantu besilisa nokubhunga ngokuthi inaliphi iqhaza kwisihlava sokucwasa ngokobulili.’

UZuma wengeze ngokuthi akwanele ukugxeka ukucwasa ngokobulili kodwa kudingeka izenzo ezibheka ukuthi kudalwa yini, okuwumsebenzi we-MOV. Uthe ukuba yilungu lale nhlangano kuyamenelisa njengoba ekwazi ukufundisa izinsizwa ezisencane ukuthi zingaba ngabantu abangcono kanjani.

Ethinta indaba yokuthi isibopho se-MOV siwakhuthaze kanjani amadoda ase-Pius Langa Residence nasesiKoleni sezobuDokotela, ubale ukuswela uxhaso ngemali njengenye yezinselelo zalo mkhankaso. Ubalule wathi, ‘amanyuvesi ngeke ahlukaniswe kanjani nesihlava esenzeka emphakathini,’ unxuse izikhungo zemfundo ephakeme ukuthi zibeke eqhulweni intuthuko ephelele yabafundi.

Amagama: ngu-Hlengiwe Khwela

Isithombe: ngu-Andile Ndlovu


author : .
author email : .